Eigen grond biedt de mogelijkheid voor ecologische inrichting en beheer. In eigen hand of door een aannemer. Hoe mooi is het als die ecologisch beheerde gebieden elkaar versterken en om je aan het beheerconvenant te committeren.
Overheden: zelf doen
Overheden hebben verschillende mogelijkheden om biodiversiteit te vergroten. We noemen hieronder 6 manieren.
Inrichting en beheer
Overheden hebben veel grondgebied en kunnen er voor kiezen om parken, terreinen, kades of bermen ecologisch in te richten en te laten beheren. Zowel in steldeijk gebied als in open buitengebied. Kijk voor suggesties in Natuurbouwstenen Urbaan en Natuurbouwstenen in de polder.
Optimaliseren van werkprocessen
Iedereen kent wel de voorbeelden van openbaar groen vol distel, net aangeplante boompjes die sneuvelen bij een maaibeurt, wilgen die beschadigd worden bij het bermklepelen, of een aannemer die onbewust een kruidenberm kapot rijdt. Door meer registraties van waardevolle stukjes natuur, duidelijke beheer instructies en beter kaartmateriaal aan opdrachtnemers mee te geven wordt het risico op dit soort ongelukjes kleiner.
Laat het zien
Bijna alle overheden hebben hun gebied wel in een systeem zitten. Wat is er nu leuker om te laten zien waar je wat doet. Zowel voor de inwoners als voor de medewerkers zelf. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van kernprestatie indicatoren (KPI’s) zoals die in het Deltaplan Biodiversiteitsherstel zijn opgesteld. daar kan je dan jaarlijks over rapporteren en de vorderingen laten zien op sociale media of in lokale kranten.
Biodiversiteit monitoren
Overheden kunnen een nulmeting en herhaalmetingen (laten) uitvoeren, om te zien of hun inzet resultaat heeft en om maatschappelijke organisaties en burgers te kunnen informeren over successen. Succes kweekt immers succes: het stimuleert de eigen organisatie en anderen om vervolgstappen te nemen.
Betere registratie van natuurwaarden
In onze polder komen tal van kleine landschapselementen voor zoals pestbosjes, resten van oude eendenkooien, en houtkades. Die zijn lang niet allemaal geregistreerd en kunnen zo ongemerkt verdwijnen. Dat gebeurt dus ook. Maar er kan wel een boomvalk in broeden of een ree schuilen. Dit soort landschapselementen met natuurwaarden kunnen beter geregistreerd worden zodat daarna bewuste keuzes kunnen worden gemaakt over behoud en beheer.
Overheden: stimuleren van bewoners en maatschappelijke organisaties
Overheden kunnen ook inwoners stimuleren om bij te dragen aan meer biodiversiteit.
Voorbeeldperken in openbaar groen
In een gemeente staan veel groenperken. Die kunnen ook heel goed ingezet worden als voorbeeldperken. Om zo inwoners te stimuleren om zelf fraaie en inheemse beplanting aan te brengen. Bijvoorbeeld door perken in te richten met een variatie aan eenjarige planten, bollen, inheemse planten of struikvegetatie met bessen. Met een kaart, routebeschrijving, plantnamen, en onderhoudstips. En daarlangs een route te maken met toelichting, een educatieve voorlichtingsroute om inwoners te prikkelen meer aan vergroening van de tuin te doen.
Geveltuintjes, beheer door inwoners, tuingrond en hagen bij nieuwbouw.
Stimuleer het ’tegel eruit groen erin’ ook voor de gevels. Het staat mooi in een straat en het geeft schuil- en voedselplekken voor insecten en egels. Subsidieer daarnaast de aanschaf van nestkasten en andere schuilgelegenheden voor vogels. Je kan ook burgerinitiatieven omarmen waarbij inwoners zelf een stukje groen onderhouden of een boomspiegel willen inrichten.
Bij nieuwbouw worden tuinen nu leeg en met zand opgeleverd. Je kan ervoor kiezen om bij de oplevering de tuinen standaard met een haag op te leveren met verplichting voor bewoners om die te onderhouden. Of om een deel van de tuin al met tuingrond op te leveren wat het voor de bewoners aanlokkelijk maakt om daar tuin in te richten in plaats van te betegelen.
Vereniging, stichting, corporatie
Ook een vereniging of stichting kan aan de slag met meer biodiversiteit. Natuurlijk door inrichting van een eventueel eigen stuk tuin of terrein. Voor inspiratie of hulp zie daarvoor hieronder de Natuurbouwstenen, het Handboek of het Inrichtingsplan.
Adopteren van een stuk openbaar groen om te gaan beheren is ook een mogelijkheid. Daartoe kan contact worden opgenomen met de terrein eigenaar. Natuurlijk kan ook gesponsoord worden met gelden of in natura. Een geslaagde vorm is het aanbieden van Insectenhotels door de Lionsclub Krimpen aan den IJssel.
Bij groter onderhoud of herinrichtingen van tuinen komen soms struiken of bomen vrij die niet meer teruggeplaatst worden. Die kan je weggooien maar natuurlijk ook weggeven! Zie ook Meerbomen.nu of Struikroven. Woningcorporatie Qua Wonen heeft hier in 2023 in Krimpen aan de Lek ervaring mee opgedaan.
En natuurlijk kan je helpen door eigen stekjes van inheemse planten op de jaarlijkse NVWK stekjesmarkt te verkopen.
Zie verder de opties bij “Bewoners”.